Markam Başkası Tarafından Kullanılıyor: Ne Yapmalıyım?

Tescilli markanızı bir başkasının izinsiz kullanması durumunda ne yapmanız gerektiğini bilmiyorsanız, yalnız değilsiniz. Marka hakkı ihlali, ticari itibar kaybına ve maddi zarara yol açabilir. Bu yazıda, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK), SMK Yönetmeliği ve diğer güncel mevzuatlara göre izleyebileceğiniz yolları adım adım anlatıyoruz.

Markanızın Tescil Durumunu Kontrol Edin

Marka hakkınızı koruyabilmeniz için öncelikle markanızın Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) nezdinde tescilli olup olmadığını kontrol edin.

Tescilli markalar, SMK’ya göre güçlü yasal korumaya sahiptir.
Tescilsiz markalar, sadece belirli koşullar altında (örneğin fiilî kullanım, tanınmışlık) korunabilir.

👉 Tescil belgeniz varsa, bu belge haklarınızı kanıtlamanın ilk ve en güçlü yoludur.

Marka Hakkı İhlali Nasıl Anlaşılır?

SMK m.29 kapsamında, aşağıdaki durumlar marka hakkına tecavüz sayılır:

Aynı veya benzer mal/hizmetlerde, sizin markanıza benzer ya da birebir markaların izinsiz kullanılması
Markanızın ticaret unvanı, alan adı ya da sosyal medya kullanıcı adı olarak kullanılması
Markanızın taklit ürünlerde yer alması (örneğin sahte etiket, ambalaj, logo kullanımı)
Tüketicinin iki marka arasında karıştırma ihtimali taşıması

Bu gibi durumlarda delil toplamak çok önemlidir. Web sitesi ekran görüntüsü, sosyal medya paylaşımları, satış faturaları gibi belgeler ihlali kanıtlamaya yardımcı olur.

İhtarname Göndererek Uyarın

Dava açmadan önce karşı tarafa noter yoluyla ihtarname göndermek faydalıdır. Bu hem yasal bir uyarıdır hem de dava öncesi çözüm ihtimalini doğurur.

İhtarnamede şunlar yer almalıdır:

Markanızın tescil bilgileri (sınıf, sicil no, başvuru tarihi)
Hangi ihlalin yapıldığı ve nasıl gerçekleştiği
İhlalin durdurulması talebi ve süre verilmesi

Marka Hakkınızı Korumak İçin Başvurabileceğiniz Hukuki Yollar

1. Marka Tecavüzünün Önlenmesi Davası

SMK m.149/1-a uyarınca, izinsiz kullanımın durdurulmasını talep edebilirsiniz. Mahkeme, ihlale konu ürünlerin toplatılmasına ve imhasına da karar verebilir.

2. Tazminat Davası

Maddi ve manevi zararınız için tazminat talep edebilirsiniz. Bu zarar, elde edilemeyen kazanç veya haksız kazanç gibi unsurlar üzerinden hesaplanır.

3. Ceza Soruşturması

SMK m.30 kapsamında marka hakkına tecavüz, suç sayılır. Şikâyet üzerine savcılık soruşturma başlatabilir. Ancak dikkat: Şikâyet süresi 6 aydır.

4. Gümrük Müdahalesi

Sahte ürün ithalatı söz konusuysa, gümrüklere başvurarak el koyma ve imha işlemleri yaptırabilirsiniz.

Alternatif Yol: Arabuluculuk Süreci

Bazı marka uyuşmazlıklarında dava açmadan önce zorunlu arabuluculuk süreci işletilmelidir. Taraflar bu aşamada anlaşmaya varırsa mahkemeye gitmeye gerek kalmaz. Süreç daha hızlı ve az maliyetlidir.

Önleyici Tedbirlerle Markanızı Güçlendirin

Markanızı ilgili tüm sınıflarda tescil ettirin.
Alan adlarını ve sosyal medya kullanıcı adlarını erkenden alın.
Gümrük ve piyasa gözetimi sistemlerine markanızı önceden bildirin.
Lisans ve kullanım sözleşmelerini ayrıntılı yapın.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Markam tescilli değil ama yıllardır kullanıyorum. Hak iddia edebilir miyim?
Evet, bazı özel durumlarda fiilî kullanım ile sınırlı marka hakkı doğabilir. Ancak en sağlıklı yol markanızı tescil ettirmektir.

Alan adımı başka biri almış, markamla aynı. Ne yapmalıyım?
İlk olarak uyarı gönderin. Olmazsa dava açabilir veya TRABİS / ICANN sistemi üzerinden hak talebinde bulunabilirsiniz.

Ticaret unvanı olarak markamı kullanmışlar. Bu yasal mı?
Değil. SMK’ya göre bu da bir marka hakkı ihlalidir. Mahkemeye başvurarak durdurma ve unvanın iptalini talep edebilirsiniz.